อาการเตือนของโรคกระดูกสันหลังเสื่อมที่ไม่ควรมองข้าม

อาการปวดหลังเรื้อรัง รู้สึกชาแขนขา และเคลื่อนไหวติดขัด เป็นปัญหาสุขภาพที่หลายคนอาจมองว่าเป็นเรื่องเล็กน้อยที่เกิดขึ้นตามวัยหรือจากการใช้งานร่างกายหนักเกินไป แต่แท้จริงแล้วอาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณเตือนสำคัญของ “โรคกระดูกสันหลังเสื่อม” ซึ่งเป็นภาวะที่เกิดขึ้นได้ทั้งในวัยกลางคนและผู้สูงอายุ หากปล่อยไว้โดยไม่ดูแลหรือไม่เข้ารับการรักษาอย่างเหมาะสม อาจลุกลามจนกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันอย่างรุนแรง บทความนี้จะพาคุณรู้จักกับอาการเตือนที่ไม่ควรมองข้าม พร้อมแนวทางการตรวจเช็กและการดูแลรักษาอย่างถูกวิธี เพื่อชะลอโรคและฟื้นฟูสุขภาพกระดูกสันหลังได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โรคกระดูกสันหลังเสื่อม คืออะไร?

โรคกระดูกสันหลังเสื่อม (Degenerative Spine Disease) เป็นภาวะที่โครงสร้างของกระดูกสันหลัง เช่น หมอนรองกระดูก ข้อต่อ และกระดูกสันหลังเอง เกิดการเสื่อมสภาพตามอายุหรือจากการใช้งานซ้ำ ๆ เป็นเวลานาน ซึ่งทำให้กระดูกสันหลังสูญเสียความยืดหยุ่น เกิดการกดทับเส้นประสาท และส่งผลต่อระบบการเคลื่อนไหวของร่างกายโดยรวม อาการของโรคมักเกิดขึ้นแบบค่อยเป็นค่อยไป และทวีความรุนแรงขึ้นหากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม

อาการเตือนของโรคกระดูกสันหลังเสื่อมที่ไม่ควรมองข้าม

1. ปวดหลังเรื้อรัง
   มักเริ่มจากอาการปวดเล็กน้อยบริเวณหลังส่วนล่างหรือหลังส่วนบน แล้วค่อย ๆ รุนแรงขึ้น โดยเฉพาะเมื่อนั่งนาน ยืน หรือยกของหนัก
2. ชาแขนหรือขา
   อาการชามักเริ่มจากปลายนิ้ว แล้วลามไปยังแขนหรือขา สาเหตุเกิดจากหมอนรองกระดูกกดทับเส้นประสาท
3. อ่อนแรง หรือกล้ามเนื้อไม่มีแรง
   บางรายรู้สึกว่าขาไม่มีแรง ยกของไม่ได้ หรือเดินไม่มั่นคง ซึ่งเป็นสัญญาณว่าการกดทับเส้นประสาทเริ่มส่งผลกระทบต่อระบบประสาทและกล้ามเนื้อ
4. เคลื่อนไหวติดขัด ขยับตัวลำบาก
   รู้สึกติดขัดเวลาหมุนตัว ก้มเงย หรือหันซ้ายขวา โดยเฉพาะในตอนเช้าหรือหลังพักนาน
5. ปวดร้าวลงแขนหรือขา
   อาการปวดที่เริ่มจากต้นคอหรือต้นหลังแล้วร้าวลงไปยังแขนหรือขา แสดงถึงการกดทับเส้นประสาทที่รุนแรงขึ้น

หากพบอาการเหล่านี้อย่างต่อเนื่อง ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยและวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสมก่อนที่อาการจะลุกลาม

แนวทางตรวจเช็กโรคกระดูกสันหลังเสื่อมเบื้องต้น

1. ซักประวัติอาการโดยละเอียด
   แพทย์จะสอบถามเกี่ยวกับลักษณะของอาการ ความถี่ จุดที่ปวด และสิ่งกระตุ้นที่ทำให้อาการรุนแรงขึ้น
2. ตรวจร่างกายเพื่อประเมินการทำงานของกล้ามเนื้อและเส้นประสาท
   เช่น ทดสอบการยกขา การหมุนตัว และความรู้สึกของผิวหนัง
3. เอกซเรย์ (X-ray)
   ช่วยให้เห็นแนวกระดูกสันหลัง ความสูงของหมอนรองกระดูก และการเบียดตัวของกระดูก
4. MRI (Magnetic Resonance Imaging)
   เป็นวิธีที่แม่นยำที่สุดในการดูการกดทับเส้นประสาท สภาพของหมอนรองกระดูก และข้อต่อ
5. การตรวจไฟฟ้ากล้ามเนื้อ (EMG)
   ใช้วิเคราะห์ความผิดปกติของเส้นประสาทในผู้ที่มีอาการชา หรืออ่อนแรงอย่างชัดเจน
   
   

แนวทางการดูแลรักษา ก่อนอาการลุกลามรุนแรง

1. การปรับพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน
   เช่น นั่ง ยืน เดิน ให้ถูกหลัก หลีกเลี่ยงการนั่งนานหรือยกของหนัก และปรับเตียงหรือเก้าอี้ให้เหมาะสมกับสรีระ
2. การทำกายภาพบำบัด
   เช่น ท่ายืดกล้ามเนื้อ เสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหลังและหน้าท้อง เพื่อพยุงกระดูกสันหลังและลดแรงกดทับ
3. การใช้ยา
   เช่น ยาคลายกล้ามเนื้อ หรือยาแก้อักเสบ เพื่อบรรเทาอาการปวด และลดการอักเสบของเส้นประสาท
4. การฉีดยาเฉพาะที่
   ในกรณีที่อาการไม่ตอบสนองต่อยา แพทย์อาจพิจารณาการฉีดยาเข้าบริเวณที่กดทับเส้นประสาทเพื่อลดการอักเสบ
5. การผ่าตัด
   พิจารณาในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง เช่น อ่อนแรงมาก เดินลำบาก หรือกลั้นปัสสาวะไม่ได้ โดยเป็นทางเลือกสุดท้ายหากวิธีอื่นไม่สามารถบรรเทาอาการได้
   
   

เคล็ดลับดูแลหลังให้แข็งแรง ลดความเสี่ยงกระดูกเสื่อม

• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เช่น ว่ายน้ำ โยคะ หรือพิลาทิส
• ควบคุมน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์
• พักผ่อนให้เพียงพอ และไม่อยู่ในท่าเดิมนานเกินไป
• รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมและวิตามินดี เช่น ปลาเล็กปลาน้อย ถั่ว เต้าหู้
• ตรวจสุขภาพกระดูกสันหลังเป็นประจำ โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ

อาการปวดหลังเรื้อรัง ชาแขนขา และเคลื่อนไหวติดขัดไม่ใช่เรื่องเล็ก แต่เป็นสัญญาณเตือนสำคัญของโรคกระดูกสันหลังเสื่อมที่ต้องใส่ใจ การตรวจวินิจฉัยอย่างแม่นยำและการดูแลรักษาอย่างเหมาะสมตั้งแต่ระยะแรก จะช่วยป้องกันการลุกลามของโรค และช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาใช้ชีวิตอย่างเป็นปกติ การปรับพฤติกรรม การทำกายภาพบำบัด และการดูแลสุขภาพหลังในระยะยาว เป็นหัวใจสำคัญในการชะลอความเสื่อมและรักษาคุณภาพชีวิตให้ดีต่อไปในอนาคต

ที่ Vitala by Health Design เราคือสหคลินิก คลินิกกายภาพผู้ให้บริการด้านกายภาพบำบัด PMS กายภาพ การทำกายภาพบำบัดผู้ป่วยแขนขาอ่อนแรง กายภาพบำบัดเส้นเอ็นอักเสบ นวดสปอร์ต กายภาพออฟฟิศซินโดรม กายภาพบำบัดที่บ้าน กายภาพบำบัดหลังผ่าตัดข้อเข่า นวดรักษาอาการ กายภาพหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ฝังเข็มแก้ปวด กายภาพหัวเข่า โดยทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ นักวิทยาศาสตร์การกีฬา และแพทย์ทางเลือก ที่พร้อมรองรับการให้บริการด้านสุขภาพในทุกมิติเพื่อการดูแลสุขภาพอย่างครบวงจร และเป็นประโยชน์ต่อการบำบัดอาการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬามากที่สุด